Thanh Trà - món ngon miền Tây

Thanh trà (còn gọi là sơn trà) là loài cây hoang dại mọc nhiều ở vùng núi Thất Sơn (An Giang), vùng rừng Phú Quốc (Kiên Giang) và xã Đông Thành (Bình Minh – Vĩnh Long).

Cây thanh trà trông giống như cây xoài, trái tương tự quả chanh, vỏ màu xanh, chín có màu vàng cam bóng láng, cơm mềm vị chua ngọt rất hấp dẫn và được mọi người, nhất là trẻ con ưa thích. Thời vụ trái chín vào khoảng tháng giêng đến cuối tháng 3 âm lịch.

Thanh trà được bày bán bên đường dẫn lên cầu Cần Thơ, phía Bình Minh-Vĩnh Long.

Thanh trà có 2 loại: chua và ngọt. Do đó, tùy theo khẩu vị của mọi người, du khách có thể chọn lựa. Nhưng để chắc ăn, ta cần nếm thử hương vị đặc trưng của trái rồi hãy mua. Giá thanh trà hiện nay khoảng 20.000 – 25.000đ/kg.

Có nhiều cách để thưởng thức hương vị của thanh trà. Cách thông thường, trái thanh trà sống (xanh) nấu canh chua (canh chua cá lóc, cá ngát hoặc tép). Mùi vị chua thanh của tô canh chua nấu với trái thanh trà rất đặc trưng, khác hẳn vị chua của me chín. Còn cách thưởng thức khác mà lứa tuổi teen ưa chuộng là trái thanh trà chín chấm muối ớt. Cầm trái thanh trà chín trong lòng bàn tay “vò” cho trái mềm, lột vỏ chấm vào chén muối ớt. Vị chua, ngọt, thơm của thanh trà; vị mặn, cay của muối ớt, và những cái “hít hà” vì cay nồng lên lỗ mũi, thật thú vị!

Riêng những người lớn tuổi, thư thả hơn khi về nhà, có cách thưởng thức như: thanh trà chín cho vào rổ rửa sạch. Dùng dao bén gọt bỏ vỏ, cho vào ly (khoảng 2 trái) cùng vài muỗng đường cát, một tí muối (cho có hương vị đậm đà). Lấy muỗng cà phê dầm cho cơm thanh trà nhừ ra với đường. Cho thêm tí nước vào khuấy cho hòa tan. Cuối cùng, bỏ vài viên đá vào là ta có được món thanh trà dầm đá giải nhiệt tuyệt hảo. Vị chua, ngọt của thanh trà, mát lạnh của nước đá như lan tỏa vào cổ họng, khiến ta cảm thấy như xua tan mọi mệt nhọc của chuyến du hành.

Thanh trà dầm nước đá

Cây trái nào cũng có mùa, muốn có trái thanh trà ăn dài dài cho “đỡ ghiền”, còn có cách chế biến khác nữa là làm mứt. Tuy hơi nhọc công một chút, nhưng vẫn đảm bảo chất lượng. Mua vài ký thanh trà chín về nhà rửa sạch, gọt thành từng miếng như gọt xoài (để cả vỏ), bỏ hạt, cứ một ký cơm thanh trà trộn vào ½ kg đường cát trắng cho hòa tan. Cuối cùng, cho hỗn hợp vào nồi và đặt lên bếp với ngọn lửa liu riu cho đến khi đường cô lại sền sệt, nhắc xuống để nguội cho vào lọ ăn dần.